Choć różni ich styl, język i obierana tematyka, to pisarze zazwyczaj borykają się z podobnymi problemami warsztatowymi: blokadą twórczą, lenistwem, niemożnością znalezienia własnego języka lub pasjonującej historii, która porwie czytelników. Truman Capote otwarcie przyznawał się do problemów z rozpoczęciem pracy, owym momentem startu, który określał mianem „transportu na wyrzutnię”, bo potem — już w trakcie pisania — zazwyczaj pisanie szło już z górki. Tylko jak tu zacząć? Rady pisarzy i pisarek różnią się od siebie, ale na szczęście można je sprowadzić do kilku charakterystycznych, regularnie powtarzających się zaleceń. Przede wszystkim: nie bój się i pisz! Jak powiedział Woody Allen, 50% pisania to umieszczenie pierwszych słów na czystej kartce papieru. Podobnej rady udzieliła zresztą Agata Christie: Najpierw powinno się opanować warsztat, dopiero później można go wzbogacać własnymi twórczymi pomysłami. Zawsze jednak należy się poddać dyscyplinie formy. Tylko ćwiczenie pozwoli Ci okiełznać język i wypracować autorski styl. Doświadczeni literaci często podkreślają też wartość czytania powieści innych autorów, robienia przerw od pracy i bezlitosnej redakcji własnych tekstów (jak mawiał Orwell, Jeśli możesz wyciąć jakieś słowo — zrób to).

Gotowi na przyspieszony kurs pisania? Jeśli tak, to do dzieła! Oto garść wskazówek od najlepszych, jak nie dać się kryzysowi twórczemu i ukończyć powieść.

Jeden z najpopularniejszych autorów świata podzielił się swoimi refleksjami na temat pisania w książce „Jak pisać. Pamiętnik rzemieślnika”. Ta pozycja to zarówno autobiografia, jak i zbiór cennych wskazówek oraz miejsce, w którym bestsellerowy autor dzieli się listą książek, z którymi warto zapoznać się przed rozpoczęciem przygody z pisaniem. Co radzi King? Po pierwsze: czytaj. Czytanie to pisanie! Jeśli nie spędzisz w życiu wystarczająco dużo czasu na lekturze, będzie brakować Ci narzędzi do samodzielnej pracy. Najgorsze, co można zrobić, to rezygnacja z lektury. Taką samą radę udzielił niegdyś William Faulkner. Autor „Absalomie, Absalomie…” powtarzał, że każda książka (nawet pozornie niewartościowe czytadło) zasługuje na uwagę i może skłonić do niespodziewanych refleksji. Inspiracja czai się wszędzie.

Pamiętaj też, że w pierwszej kolejności piszesz dla siebie, a dopiero potem dla czytelników. Nie próbuj nikogo uszczęśliwiać! Autor „Misery” podkreśla także wagę pierwszego zdania, które powinno być wyraziste i zapraszające czytelnika do dalszej lektury. Zniechęca też do używania „bezpiecznej” strony biernej, przysłówków i nadmiernego przejmowania się gramatyką. Zdaniem Kinga, należy wyznaczyć sobie deadline i nie pisać pierwszego szkicu książki dłużej niż 3 miesiące. Po skończeniu powieści warto też zrobić sobie sześciotygodniową przerwę i po tym czasie spojrzeć na szkic świeżym okiem. Z kolei w trakcie samego pisania należy wyeliminować wszystkie rozpraszacze uwagi: telewizor, gry komputerowe, telefon… Niektóre z jego rad mogą budzić sprzeciw: pisarz zachęca m.in. do wykreślenia z tekstu wszystkich ulubionych fragmentów (traktowanych na równi z fragmentami najnudniejszymi). Apeluje też o trzymanie się własnego stylu i brak wstydu, bo naśladownictwo — nawet pozornie prostego — stylu innego pisarza jest z góry skazane na porażkę. W większości przypadków u podstaw złego pisania leży strach — pisze, dodając na koniec: przygotuj się na więcej krytyki niż myślisz, że jesteś w stanie znieść. Bo pisanie to przecież nie same laury.

Kilka rad od autora „Nigdziebądź” na pierwszy rzut oka mogą wydawać się dość oczywiste. Zdaniem Gaimana przede wszystkim należy pisać i robić to najlepiej, jak się umie, z dystansem podchodząc do poprawek i sugestii innych (bo nie wszystko da się poprawić, a pogoń za ideałem jest z góry skazana na porażkę). Podobnie jak King, Gaiman zauważa, że pisanie to proces polegający na metodycznym, cierpliwym układaniu słowa po słowie. On także zachęca do odłożenia tekstu i próbę spojrzenia na niego po jakimś czasie świeżym okiem. Śmiej się z własnych żartów!, dodaje na koniec.

Podstawową radą Kurta Vonneguta jest znalezienie tematu, który Cię poruszy, i przedstawienie go w swoim naturalnym stylu. Autor „Rzeźni numer 5″ stawia na prostotę języka i powstrzymanie się od zbędnego „ględzenia”. Bierze się to z troski o czytelnika, dla którego należy „mieć litość” — to znaczy rozumieć, ze będzie on musiał przedrzeć się przez tekst i go zrozumieć, dlatego lepiej unikać trudnego, zawiłego stylu. Pisarze nie mogą się też bać redakcji i korekt — bądźcie dla swoich tekstów bezlitośni!

33 wskazówki, które zainspirują Cię do pisania – grafika zaprojektowana przez Johna Kremera

Przeczytaj przewodnik po księgarniach kameralnych w Krakowie 

Zobacz także kilka rad:

Max Sebald’s Writing Tips
Ten rules for writing fiction The Guardian
Poradnik autora: jak pisać